да

I частица

1) утв. әйе, шулай

отвечай прямо: да или нет? — дөресен әйт: шулаймы, түгелме?

2) вопр. шулаймыни, алаймыни, шулаймы, әйеме

всё обошлось благополучно, да? — барысы да уңышлы тәмамланды - шулаймы?

3) (вот ещё, кстати) әй

да, я ведь должен идти — әй, миңа барырга кирәк бит

4) әйе, дөрестән дә

да, хорошее время теперь — әйе, хәзер заманалар яхшырды

5) разг. бит, ич, инде

куда идти? - Да прямо! — кая барырга? - Турыга бит инде!

6) (при отклике на вопрос) нәрсә, ә

Иван Иванович! - Да? Что хотите? — Иван Иванович! - Ә? Ни кирәк?

7) высок. ...сын

Да здравствует дружба народов! — Яшәсен халыклар дуслыгы!

•

- вот это да!

- ну да II союз

1) соед. да, һәм

он да я — ул да мин

2) присоед. өстәвенә, тагын, шуның өстенә, җитмәсә тагын

я купил книгу, да еще какую интересную — китап сатып алдым, җитмәсә тагын нинди кызыклысын

3) против. ләкин, әмма, да

мал золотник, да дорог погов. — кечкенә булса да төш кенә